Esansiyel Olmayan Amino Asitler -
Esansiyel olmayan amino asitler, vücut tarafından doğal bir şekilde ihtiyaç durumunda üretilebilirler. Ayrıca, genel olarak vücutta yeteri kadar bulunurlar. Dışarıdan besinler yoluyla alınmalarına gerek yoktur. Esansiyel olmayan amino asitler;
Alanin: En sık kullanılan amino asit türüdür. Bağışıklık yanıtının optimizasyonu, triptofan metabolizması, toparlanma süreçlerinin hızlanması ve kan şekeri seviyelerinin regülasyonunda görev alır (1).
Asparajin: Merkezi sinir sistemi için kritik öneme sahip amino asitlerden biridir. Özellikle sinir sisteminin başarılı bir şekilde çalışmasında, kan temizleme ve idrar söktürme, kas gelişimi ve kan basıncı regülasyonunda önemli rol oynar (2)
Aspartik asit: Vücuttan amonyak gibi toksik maddelerin atılımı veya temizlenme süreçleri için kritiktir. Ayrıca, testosteron sağlığı, sperm sayısı ve sperm kalitesi gibi durumlara etki ederek muhtemel erektik sorunların önlenmesi açısından da önemli görevler üstlenir (3)
Glutamik asit: Glutamat olarak ta bilinen glutamik asit sinir hücrelerinin iletişimi için gerekli olan nörotransmiterlerin aktivasyon potansiyelini geliştirebilir. Beyin ve sinir sistemi yapı ve fonksiyonu için kritik öneme sahiptir (4).
Glisin: Vücudumuzun doku büyümesi ve bakımı için, hormonlar ve enzimler gibi önemli maddeler üretmek için kullanılan bir amino asittir. Glisin, birçok hastalığın kaynağı olarak düşünülen serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasara karşı hücreleri korumaya yardımcı olan güçlü bir antioksidan olan glutatyon yapımı için kullanılan 3 amino asitten biridir (5).
Serin: Yaşamın devamı ve hayatta kalma süreçleri için kritiktir. Proteinlerin, nörotransmiterlerin, nükleotidlerin ve lipidlerin sentezinde kritik rol oynar. Ayrıca, sağlıklı beyin gelişimi ve fonksiyonu içinde gereklidir (6).
Arjinin: Genellikle durumluk (şartlı) esansiyel amino asit olarak ta kabul edilir. Nitrik oksit sentezlemek için arginin kullanılır. Nitrik oksit, kan damarlarınızın gevşemesine ve genişlemesine yardımcı olur. Mitokondriyal fonksiyonlar, hücre iletişimi, kalp sağlığı, kan akışı ve basıncı regülasyonu, bağışıklığın desteklenmesi ve bağ dokumu restorasyonu için önemlidir (7,8,9).
Sistein: Durumluk (şartlı) esansiyel bir amino asit olarak kabule edilir. Bu kabulün altında yatan gerekçe metionin ve serinden üretebilme potansiyeli gösterilmiştir. Cilt ve kolajen üretimi için sisteine kritik öneme sahiptir. Aynı zamanda, detoksifikasyon süreçlerinin başlaması ve sürdürülmesi ve yaşlanma süreçlerini önleme ve yavaşlatma gibi durumlara da katkı sağlayabilir (10,11,12).
Glutamin: Kanda ve diğer vücut sıvılarında en bol bulunan ve vücudumuz tarafından doğal olarak üretilebilen bir amino asittir. Bazı durumlarda (yaralanmalar ve hastalıklar) glutamin ihtiyacı üretme yeteneğinden daha fazla olabilir. Bu gibi durumlarda, glutamin durumluk (şartlı) esansiyel bir amino asit olarak kabul edilir. Protein yapı taşı ve bağışıklık sisteminin kritik bir parçasıdır. Dahası, glutamin bağırsak sağlığında özel bir role sahiptir (13,14,15,16,17).
Prof.Dr. M.Emin KAFKAS
Hardline Academy Başkanı