Glukozamin - Kondroitin Nedir? -
Dünya genelinde hem eklem ve kıkırdak sağlığını koruma ve sürdürmede hem de eklem ağrılarını minimize etmede akla gelen iki önemli takviye türü glukozamin ve kondroitin’ dir. Peki, glukozamin ve kondroitin nedir? Glukozamin ve kondroitin, kıkırdaklarda doğal olarak bulunan iki bileşiktir. Kıkırdak, vücudumuzdaki ana bağ dokusu türüdür. Kıkırdağın en önemli görevlerinden biri, kemiklerin uçlarını korumak ve desteklemektedir. Kıkırdak yapısının ve fonksiyonunun bozulması tipik bir şekilde hem yaşam kalitesini hem de mobilizasyonu etkileyen faktörlerden biridir. Literatür, kıkırdak aşınmasının kemiklerin birbirine sürtünmesine neden olabileceği yönünde hem fikirdir. Bu durum zamanla dizlerde, kalçalarda, ellerde ve omurgada ağrıya ve eklem hareketliliğinin azalmasına neden olabilmektedir (1,2).
Bilimsel literatür incelendiğinde, glukozamin ve kondroitinin, osteoartrit ağrı tedavisindeki rolü nedeniyle kapsamlı bir şekilde araştırıldığı görülmektedir. Her ne kadar bu çalışmalarının sonuçları tartışmalı olsa da genel olarak gıda takviyesi olarak alınan glukozamin ve kondroitinin, doğal anti-inflamatuar gibi davrandığı ve kıkırdağın bozulmasını yavaşlatarak artrit ağrısını hafifletebileceği yönünde bulgular göze çarpmaktadır. Literatürü spesifik olarak incelediğimizde kalça veya diz osteoartritli 1.625 kişi üzerinde yürütülen güncel bir meta-analiz (21 randomize kontrollü araştırma dahil edilmiştir) araştırmasında (2017), glukozamin takviyelerinin plaseboya kıyasla osteoartrit ağrısını hafiflettiğini ve eklem işlevini önemli ölçüde iyileştirdiği iddia edilmiştir (3). Aynı zamanda, 2018 yılında toplam 47 randomize kontrollü araştırmaya katılan 22037 kişinin dahil edildiği başka bir meta-analiz araştırmada, düzenli glukozamin sülfat kullanımıyla diz osteoartrit ağrısında küçük iyileşmeler olabileceği ifade edilmiştir (4). Dahası, 2 yıllık bir kohort çalışmada günde 1.500 mg glukozamin alımının hastalarda nonsteroidal antiinflamatuar ilaç (NSAID) kullanımında %36 azalmaya neden olabileceği saptanmıştır (5). Son olarak, literatürde 50-60 yaş arası aşırı kilolu 407 kadın üzerinde 2.5 yıl devam eden bir araştırmada, 1.500 mg/gün glukozamin sülfat alımının diz osteoartrit riskini plaseboya kıyasla önemli ölçüde azaltabileceği ifade edilmiştir (6).
Literatürün odaklandığı önemli başlıklardan biri de glukozamin ve kondroitinin birlikte kullanım etkinliğidir. Her iki etken madde ayrı ayrı alınabilse de glukozamin ve kondroitin genellikle tek bir takviye olarak yaygın bir şekilde tercih edilmektedir. Aynı zamanda bilimsel literatür, bu kombinasyonu daha kapsamlı bir şekilde araştırmıştır. Bilimsel literatür incelendiğinde, birçok araştırma glukozamin ve kondroitinin birlikte alımının eklem ağrı minimizasyonu ve kıkırdak dejenerasyonunu hafifletmede ekili olabileceği yönündedir. Dahası araştırmalar medikasyona (ilaç kullanımına) kıyasla daha etkili sonuçlar elde edilebileceğine de vurgu yapmaktadır (7,8,9).
Doz Miktarı:
Bilimsel çalışmalarda glukozamin ve kondroitinin etkinliğine ilişkin doz miktarı standart değildir. Bununla birlikte, literatür 1.500 mg glukozamin sülfat ve 1.200 mg kondroitin sülfat dozları üzerine yoğunlaşmıştır (7,8,9). Eklem ağrılarını hafifletmede ve eklem fonksiyonunu arttırmada glukozamin kondroitin kullanımı etkili bir stratejidir. Glukozamin kondroitin takviyelerini incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Referanslar
1. Chang LR, Marston G, Martin A. Anatomy, Cartilage. [Updated 2022 Oct 17]. In: tatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022
2. Sen R, Hurley JA. Osteoarthritis. [Updated 2022 May 1]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022
3. Runhaar J, Rozendaal RM, van Middelkoop M, Bijlsma HJW, Doherty M, Dziedzic KS, Lohmander LS, McAlindon T, Zhang W, Bierma Zeinstra S. Subgroup analyses of the effectiveness of oral glucosamine for knee and hip osteoarthritis: a systematic review and individual patient data meta-analysis from the OA trial ank. Ann Rheum Dis. 2017 Nov;76(11):1862-1869. doi: 10.1136/annrheumdis-2017-211149. PMID: 28754801.
4. Gregori D, Giacovelli G, Minto C, Barbetta B, Gualtieri F, Azzolina D, Vaghi P, Rovati LC. Association of Pharmacological Treatments With Long-term Pain Control in Patients With Knee Osteoarthritis: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA. 2018 Dec 25;320(24):2564-2579. doi: 10.1001/jama.2018.19319. PMID: 30575881; PMCID:PMC6583519.
5. Rovati LC, Girolami F, D'Amato M, Giacovelli G. Effects of glucosamine sulfate on the use
of rescue non-steroidal anti-inflammatory drugs in knee osteoarthritis: Results from the Pharmaco-Epidemiology of GonArthroSis (PEGASus) study. Semin Arthritis Rheum. 2016 Feb;45(4 Suppl):S34-41. doi: 10.1016/j.semarthrit.2015.10.009. PMID: 26632505.
6. Runhaar J, Deroisy R, van Middelkoop M, Barretta F, Barbetta B, Oei EH, Vroegindeweij D, Giacovelli G, Bruyère O, Rovati LC, Reginster JY, Bierma-Zeinstra SM. The role of diet and exercise and of glucosamine sulfate in the prevention of knee osteoarthritis: Further results from the PRevention of knee Osteoarthritis in Overweight Females (PROOF) study. Semin Arthritis Rheum. 2016 Feb;45(4 Suppl):S42-8. doi: 10.1016/j.semarthrit.2015.11.001. PMID: 26806185.
7. Zeng C, Wei J, Li H, Wang YL, Xie DX, Yang T, Gao SG, Li YS, Luo W, Lei GH. Effectiveness and safety of Glucosamine, chondroitin, the two in combination, or celecoxib in the treatment of osteoarthritis of the knee. Sci Rep. 2015 Nov 18;5:16827. doi:10.1038/srep16827. PMID: 26576862; PMCID: PMC4649492.
8. Hochberg MC, Martel-Pelletier J, Monfort J, Möller I, Castillo JR, Arden N, Berenbaum F, Blanco FJ, Conaghan PG, Doménech G, Henrotin Y, Pap T, Richette P, Sawitzke A, du Souich P, Pelletier JP; MOVES Investigation Group. Combined chondroitin sulfate and glucosamine for painful knee osteoarthritis: a multicentre, andomised, double-blind, non-inferiority trial versus celecoxib. Ann Rheum Dis. 2016 Jan;75(1):37-44. doi: 10.1136/annrheumdis-2014-206792. PMID: 25589511; PMCID: PMC4717399.
9. Ogata T, Ideno Y, Akai M, Seichi A, Hagino H, Iwaya T, Doi T, Yamada K, Chen AZ, Li Y, Hayashi K. Effects of glucosamine in patients with osteoarthritis of the knee: a systematic review and meta-analysis. Clin Rheumatol. 2018 Sep;37(9):2479-2487. doi: 10.1007/s10067-018-4106-2. PMID: 29713967; PMCID:PMC6097075.
